نکات اصلی و خلاصه کتاب چرا ملتها شکست میخورند؟
اندیشمندان با تحلیلهای بالفصل خود، بهرهوری، تخصص،فناوری، انباشت سرمایه، موهبتهای طبیعی و غیره را عامل این واقعیت میدانند(رشد اسمیتی)؛ در مقابل اندیشمندان دیگری هستند که با تحلیلهای بنیادی خود، عامل این واقعیت را مسیر طی شده برای دستیابی بهفناوری، انباشت سرمایه و غیره میدانند)رشد شومپیتری).درواقع آنان بهرهوری، تخصص،فناوری، انباشت سرمایه و نظایر آن را معلول توسعه(رشد) و میدانند،نه علت آن.این دسته از اندیشمندان تحوالت نهادی را عامل توسعه تلقی کرده و اهمیت تحلیلهای نهادی را در نگرش تکاملی آن میدانند که با مدنظر قراردادن
تغییرات اجتماعی، قدرت و فرهنگ را در نظر میگیرد.
در همین راستا عجماوغلو و رابینسون در کتابچرا برخی ملتها شکست میخورند؟، به ارزیابی عملکردَ اقتصادی جوامع در طول تاریخ پرداخته اند. آنان با رد فرضیات جغرافیا، فرهنگ و غفلت سیاستمداران، عامل اصلی اختالف میان کشورها را وجود نهادهای سیاسی و اقتصادی متفاوت میدانند. آنان درسطح اول مطالعه خود نهادهای سیاسی و اقتصادی را به دو دسته ی بهره کش و فراگیر تقسیم میکنند. نهادهای اقتصادی فراگیر که در گرو شکلگیری نهادهای سیاسی فراگیر میباشند و در مراحل بعد خود حامی این دسته از نهادها هستند، با حفظ حقوقمالکیت، زمینه های ایجاد تخریبخالق را فراهم میآورند. در سطح دوم مطالعه به این موضوع پرداخته میشود که چرا نهادهای سیاسی و اقتصادی فراگیر در تعداد اندکی از کشورها شکل گرفته است؟ آنان تاریخ متفاوت
جوامع و وجود برهه های سرنوشتساز در برخی از جوامع را دلیل تفاوت در این موضوع میدانند. درواقع آنان علت واگرایی میان جوامع را موضوعی از قبل تعیین شده نمیدانند و معتقدند تحوالت نهادی در طول تاریخ علت واگرایی این جوامع شده است.
معرفی محتوای کتاب
خیلی نزدیک، خیلی متفاوت
نویسندگان در این بخش از کتاب درارتباط با مناطقی صحبت به میان میآورند که با وجود اینکه از لحاظ جغرافیایی و فرهنگی به همدیگر نزدیک هستند،اما از لحاظ شاخصهای توسعه فاصله زیادیاز یکدیگردارند. از جمله این مناطق میتوان به دو کشور کره شمالی و کره جنوبی اشاره کرد. در این فصل از شهری به نام نوگالس نام برده شده است که یک بخش از آن نوگالس آریزونادر ایالت متحده آمریکا و بخش ًدیگر آن نوگالس اورونا در مکزیک واقع شده است. این دو بخش از شهر به وسیله
حصاری از هم جدا شده است و نکته جالب وضعیت کامالمتفاوت این دو بخش از لحاظ شاخص های توسعه یافتگی است.
سؤال اصلی این است که چرا این دو بخش با وجود یکسانبودن جغرافیا و فرهنگ، از لحاظ شاخص توسعه انسانی (HDI)به این میزاناز همدیگر فاصله دارند؟
تفاوت میان شهرهای آمریکای شمالی و جنوبی خیلی بیشتر از تفاوت این سو و آن سوی حصار نوگالساست و دلیل عمده آن نحوه استعمار و میراث استعمارگران در این مناطق است که منجر به شکلگیری تاریخ نهادی متفاوتی در این مناطق شده است.
استعمار آمریکای جنوبی از سوی اسپانیاییها و پرتغالیها شکل گرفت. آنان با توجه به تفکر مرکان تلیسم به دنبال به غارت بردن منابع خدادادی این مناطق بودند و جهت دستیابی به این امر،منابع انسانی این مناطق را با گذاشتن قوانین کار اجباری مورد استثمار قرار میدادند. این نحوه قانونگذاری در این مناطق میراثی بود که این نوع از استثمارگران در این مناطق به ارث گذاشته شد. بریتانیا که در آن زمان از قدرت کمتری برخوردار بود در فرآیند استعمار جا ماند و قسمتهای آمریکای شمالی را تصاحب کرد.
این مناطق برخالف آمریکای جنوبی از منابع خدادادی کمتری برخوردار بود و به دلیل سکونت بومیان متخاصم در این مناطق، به هیچوجه امکان تعامل و درنهایت امکان بهره بردن از منابع انسانی آنان وجود نداشت؛ درواقع این مناطق خالی از منابع خدادادی و انسانی بود. با وجود چنین شرایطی دولت بریتانیا به فکر افتاد ..........